AYASOFYA ÜÇYÜZLÜ ÇEŞME (Sakalar Çeşmesi) (H.1330 - M.1911)
Yeri
Cankurtaran Mahallesi Alemdar Caddesi üzerinde, Yerebatan Sarayı çıkışı karşısında bulunuyor.
Sahibi
Kanuni Sultan Süleyman Vakfı Vakıflar Genel Müdürlüğü
Yaptıran
V. Mehmed Reşat olarak kabul edilir. (Büyük çeşmenin kemeri üzerinde V. Mehmed'in tuğrası bulunuyor.)
Belgelere göre; 2 Kasım 1844 - 3 Temmuz 1918 tarihleri arasında yaşadı. 27 Nisan 1909 - 3 Temmuz 1918 tarihleri arasında Osmanlı Padişahı olarak tahtta kaldı. Sultan Mehmed Han-ı Hamıs, Sultan Mehmed Reşad, Sultan Reşad Bin Sultan Abdülmecid, Sultan Reşad adlarıyla da bilinir.
Abdülmecid ile Gülcemal Kadın'ın oğludur.
Yapan
Mimar Kemaleddin Bey (muhtemelen)
Mimari Çağı
I. Ulusal Mimarlık üslubu.
Vakfiye
Kanuni Sultan Süleyman Vakfı
Onarım Öncesi
Yarım daire oluşturacak biçimde açılanmış üç mermer cephede birbirine bitişik üç çeşme yer alıyor. Çeşmelerin günümüze kadar onarım görmediği anlaşılıyor. Arka üstü betonarme tabliye atılarak kapatıl durumdaydı. Kapatılan kısma kısmen alaturka kiremit, kısmen de karo mozaik döşenmişti.
Ortadaki çeşme diğerlerinden daha geniş ve daha yüksek olmak üzere her üçünde de sivri kemerli nişler içine gömülmüş birer yekpare dikdörtgen ayna taşı bulunuyordu. Yalağı kısmen yol kotu altında kalan çeşmenin kemerleri renkli taşlarla örülmüştü. Ortadaki bölümde kemerin üstündeki dışa taşkın silmeli saçak ve en üstte iki baba arasındaki ajurlu sekiz köşeli yıldızlar, bu bölüme bir taç kapı görünümü vermişti.
Kitabe
Üç çeşmede de sülüs hatla yazılmış, genelde suyla ilgili yapılarda rastlanan besmele ve çeşitli ayetler bulunuyor.
Onarım Sonrası
Eminönü Hizmet Vakfı tarafından özgün biçimine bağlı kalınarak aslına uygun onarıma alındı.
Katkıda Bulunan
Demirbank TAŞ
Onarım Bedeli
1 750 000 000.- TL (onarım sırasındaki kur üzerinden 6250 Dolar)
Yılı
1998