Kent

Çözüm giderek zorlaşıyor

Güneydoğu'da konut sorunu

Nüfus artışı ve kente akın, ülke genelinde zaten var olan konut sıkıntısını doruğa çıkardı.

Göç nedenlerine can güvenliği de eklenince Türkiye'nin acil sorunları arasında konut sıkıntısı açık arayla birinciliğe oturdu. Eldeki veriler daha uzun süre bu sıkıntının süreceğini gösteriyor.

Konut açığı, genellikle metropol olarak tanımlanan büyük kentlerde ortaya çıkıyor. Ancak, son 10 yıl içinde terör baskısıyla köylerin boşalması yüzünden Güneydoğu bölgemizdeki kentlerde de konut açığı doruğa çıktı.

Köylerin boşalmasıyla nüfus patlaması yaşanan Güneydoğu bölgemizdeki kentlerde yerel yönetimlerin sorunları da arttı. Konut sıkıntısını aşmak için uygulanan programlar çerçevesinde bölgedeki kentlerde arsa üretimi ve konut yapımı hız kazandı. Yeni yerleşim üniteleriyle birlikte altyapı sorunu da öne çıktı. Bölgenin sorunlarının çözümüne ilişkin özgün projeler hazırlanmasına rağmen, alınan sonuçlar konut sıkıntısını giderme konusunda engellerin aşılamadığını gösteriyor.

Konut açığı artarak sürmesine karşın bazı kentlerde yeni konutların beklenen  ilgiyi görmedikleri gözleniyor.

Bu çerçevede, Gaziantep, Kahramanmaraş, Adıyaman ve Kilis'te, geçen yılın 7 ayında bin 425 olan yapı kullanma izni, 1997'nin aynı döneminde 5,6'lık düşüşle bin 346'ya geriledi. 1997 Ocak-Temmuz döneminde Gaziantep'te 680, Kahramanmaraş'ta 499, Adıyaman'da 86, Kilis'te ise 81 yapı kullanma izini alındı. Geçen yılın aynı döneminde ise Gaziantep'te 761, Kahramanmaraş'ta 484, Kilis'te 96, Adıyaman'da 86 yapı kullanma izni verilmişti.

Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Celal Doğan, bölgede konut gereksinmesine rağmen yapımda görülen azalmanın inşaat maliyetlerindeki artıştan kaynaklandığını belirtiyor. Doğan, bu artışın konut üretimini ve kiraları doğrudan etkilediğine işaret ederek, Gaziantep'in nüfus artış hızı ve yoğun göç baskısı altında bulunduğunu vurguluyor. Konut üretiminin ihtiyacı karşılamaktan uzak olduğunu bildiren Doğan'ın ifadesiyle, bu durum çarpık kentleşmeyi ve sosyal sorunları gündeme getiriyor. Konut yetersizliği yüzünden, Gaziantep'te kira ücretleri, evin semtine, büyüklüğüne ve işçiliğine bağlı olarak 5-50 milyon lira arasında değişiyor.

Kahramanmaraş konut açısından talihli kentler arasında yer alıyor. Kahramanmaraş Belediye Başkanı Ali Sezal, konut üretiminin yeterli düzeyde olduğunu ve ihtiyacı karşıladığını belirtiyor.

Ama Adıyaman'da durum Gaziantep'tekine benziyor. Belediye Başkan Yardımcısı Abdulkadir Gözleyici, alım gücünün azalması ve inşaat maliyetlerinin artmasının konut üretimini olumsuz yönde etkilediğini, inşatın yatırım aracı olmaktan çıktığını söylüyor.

Kilis Belediye Başkanı Güven Sipahi ise, yapı kullanma izni sayısında görülen düşüşün, inşaat maliyetlerindeki artış ve halkın alım gücünün gerilemesinden kaynaklandığını belirtiyor. Sipahi, yeni inşaat yapılmaması nedeniyle kentte geçen yıl 5-8 milyon lira arasında değişen işyeri ve konut kiralarının, bu yıl 30-35 milyon liraya yükseldiğine işaret ediyor.

Güneydoğu Bölgesi'nde 10 bin konut yapımı için 55. Hükümet'in teşvik vereceğinin açıklanması inşat sektöründeki yavaşlamayı hızlandırıcı bir karar olarak niteleniyor.