HABER

Yakuplu Belediyesi'nden örnek proje

Gecekondudan villaya

Onlar 50 yılı aşkın süredir bu topraklarda yaşıyorlardı. Ama bir türlü çağdaş konut edinememişler, hep kulübelerde yaşamışlardı. Şimdi milyarlık konutları oldu.. İşte öyküsü..

Büyükçekmece'ye bağlı Yakuplu Belde Belediyesi, Türkiye'de bir örneği daha görülmemiş bir uygulamayla yıllardır gecekonduda yaşayan Roman ailelerini, dubleks villalara taşıyor.

Yakuplu 1994 yılında belediye statüsüne geçti ve beldenin ilk belediye başkanlığını ANAP'lı Cemal Kahraman kazandı. Kahraman, kulübeden villaya geçişin öyküsünü şöyle özetliyor:

"Yıllardır kulübelerde yaşayan 200 dolayında aile vardı. Kulübelerini kurdukları araziler başkalarına ait. Bu arazinin sahibi olan özel bir kuruluş mahkemeye başvurup tahliye kararı almış. Bu durumda kulübeler yıkılacak, içindekiler sokakta bırakılacaktı. Bu insanların sokağa atılmasına gönlümüz razı olmadı. Kolları sıvadık varlıklı hemşerilerimizin de katkılarıyla onları, tüm medeni ihtiyaçlarının karşılanabileceği dubleks villalara kavuşturmaya çalıştık. Böylelikle Türkiye'de örnek bir hizmete imza atmak istedik. Bunu da başardık ve şimdi Yakuplu olarak, işin sonuna gelmenin sevincini yaşıyoruz."

Çağdaşlık için

Nüfusu ortalama 30 bin olan Yakuplu Belediyesi'nin ilk belediye başkanı Cemal Kahraman, Türkiye'de bir ilke imzasını atarken, yarım asırdan fazla süredir gecekondularda oturan aileleri medeni bir ortama taşımanın da mutluluğunu yaşıyor. Cemal Kahraman, bu çalışmayı Yakuplu'da başlatılan çağdaş yapılanma hareketinin bir örneği olarak niteliyor.

Yakuplu, bugün Türkiye'nin en büyük özel limanına sahip bulunuyor. Haydarpaşa'dan fazla kapasitesi bulunan liman, beldeye hayat veriyor. Mermercilik, bakırcılık ve Haramidere'deki küçük sanayi siteleri, yöredeki en büyük 3 organize siteyi oluşturuyor. Bunun dışında 600'ün üzerinde işyeri ve fabrikanın yer aldığı Yakuplu sınırları içinde 35 bin işçi çalışıyor. 30 bin nüfuslu beldede 48 bin konut inşaatı hızla sürüyor.

Kısaca, Yakuplu, belde belediyesi statüsünü yeni kazanmış olmasına rağmen, bulunduğu yer, kentleşme açısından çok hızlı bir gelişmeyi zorunlu kılıyor.  Öyle ki, birçok kentin el atamadığı gecekondu sorununu bile öncelikle çözebiliyor.

Roman öyküsü

1995 yılının Aralık ayında temeli atılan çağdaş sosyal konutlar, iki yıl dolmadan bitirilebilmiş. Şimdi konutların son düzenlemeleri yapılıyor. Bunlar da tamamlandıktan sonra konutlar kura ile hak sahiplerine teslim edilecek.

Gecekondu ıslah programı uygulamasına Romanlardan başlanmasının gerekçesi olarak, "bu ailelerin yıllardır bu bölgede oturuyor olmaları" gösteriliyor. Belde sınırları içinde ikamet eden Roman asıllı vatandaşların tarihsel geçmişinin yüzyıllar öncesine dayanmakta olduğu belirtilerek, bu ailelerin yakın zamana kadar bölgede mevsimlik işçi olarak çalıştığı vurgulanıyor.

Ancak, tarım alanlarının küçük ve orta ölçekli sanayi kuruluşlarınca kullanılmaya başlanmasıyla bu aileler, arazi sahiplerince işgalci olarak görülmeye başlanınca işin şekli değişiveriyor.

Barınak olarak kullanageldikleri kulübelerinin yıkılması tehlikesiyle karşı karşıya kalınca belediye başkanına başvurup yardım istiyorlar.

İşte kondudan villaya projesi bu başvuru üzerine oluşuyor ve işlerlik kazanıyor.

Geçmişe saygı

Ya mahkeme kararı uygulanıp insanlar açıkta kalacaktı ya da mahkeme kararına direnilecek ve tatsız olaylar yaşanacaktı.

Hem mahkeme kararını uygulayıp hem bu insanları konutsuz bırakmamak demek ki, mümkün olabiliyormuş. Yakuplu Belediye Başkanı Cemal Kahraman bunu kanıtlamış oldu. Önce arazi sahibinden belli bir süre alındı, sonra da bu örnek girişime destek sağlandı ve kısa bir süre sonra yerleşime hazırlanacak olan konutlar yapıldı.

Projenin temel özelliği, Yakuplu'ya yağma için gelerek gecekonduya yerleşenlere değil, nesiller boyu burada yaşayanlara öncelik tanınması olarak tanımlanıyor.

İşte bunun örnek alınması isteniyor.

Aslında başlangıçta, kırsal yaşama alışmış olan bu insanlar kendilerine böyle sıra evler verilmesine pek de sıcak bakmamışlar. Ama, şu anki değeri 2.5-3 milyar lira olan konutlara sadece 400 milyon lira ödeyerek sahip olacaklarını bilmek hepsini sevindiriyor.

Küçük olsun bahçeli olsun düşüncesiyle villa konutlara karşı çıkanlar şimdi farklı düşünüyorlar.

Elele verince

Romanlara yapılan bu dubleks villaların finansmanı Yakuplu İmar Dayanışma Vakfı (YİDEV) öncülüğünde, yardımsever vatandaşlar ve de firmalar tarafından sağlanmış. 15 bin 400 metrekarelik bir alana kurulu 216 dubleks villa, yarı kagir betonarme olarak inşa edilmiş.

Her konut iki oda, bir salonu içeriyor ve toplam 65 metrekarelik kullanım alanına sahip bulunuyor. Merkezi ısıtmalı ve eksiksiz alt yapılarıyla örnek gösterilen sosyal konutlar halk arasında Roman villaları olarak anılıyor.

550 milyon liraya maloldukları belirtilen konutlara hak sahipleri 5 yıl vadeyle 400 milyon lira ödeyecekler. neden 550 değil de 400 sorusu şöyle yanıt buluyor:

Çünkü başlangıçtaki hesap 400'dü. Onlara bu söylendi. Artış yapılmayacak..

Kahvehane, hamam, market gibi ünitelerin de yer aldığı bitişik nizam dubleks konutların çevresi ağaçlandırılacak.

İşsizlik de olmasa!

Türkiye'de ve de özellikle büyük kentlerimizde gecekondulaşmaya karşı Yakuplu Beldesi Belediyesi'nin yaptığı bu girişim, tüm belediyelerce örnek alınacak bir uygulama sayılıyor.

Sosyal konut yapımında, önceliğin arazi yağmacılarına değil, yıllarca o yörede yaşadıkları halde konut edinme gücü bulamayanlara tanınmasının önemine dikkat çekiliyor.

Bu yörede yaşayan Romanlar, tarım işçiliğinden hurdacılığa kayan bir çizgide Yakuplu'nun yerlisi sayılıyorlar.

Şimdi, çağdaş konutlarda yaşama sürecine geçecekleri günü iple çekiyorlar. Onlar için yeni bir dönem başlıyor.

Ne var ki, iş konusunda, geçmişteki gibi kıt kanaat geçinecek uğraşları bulma şansına sahip değiller.

Gündemlerindeki tek sorun da bu.. Yani işsizlik.

Ah anılar!

Biraz da ilkel koşullarına rağmen doğup büyüdükleri kulübeleri terketmenin hüznü var yüzlerinde..

. Daha iyiye ulaşırken bile geçmişin silinemez izleri duygusal bir ağırlığa dönüşüyor. Şimdi dudaklarında hem kendilerine, inanmakta zorlandıkları güzellikte çağdaş konutlar veren insanlar için hayırdualar var hem geçmişle vedalaşmanın burukluğu.

Kendilerini düşünce olarak hazırladıkları yeni yaşama duygu olarak da hazırlamaları gerektiğine inanıyorlar..

Bayram sevinciyle vedalaşma hüznünün karışımı bir duygu yaşıyorlar. Ama sonuçta, onlar da mutlu, onlara bu mutluluğu sağlayan Yakuplu Belediye Başkanı Cemal Kahraman da..